صله رحم
اعمال و کردار انسان درزندگی دنیایی و آخرتی او تاثیر می گذارد.کردارنیک پیامدهای مثبت و گناه آثار سوء بر زندگی و آخرت انسان دارد. اسلام اهمیت فراوانی برای صله رحم و رابطه با فامیل و خویشاندان قائل شده است.
قرآن می فرماید:- «وَ بِالوالدینَ اِحساناً و ذِی القُربی»(بقره 83)
- «إنَّ اللهَ یَامُرَ بِالعدلِ والاحسانّ و ایتاءِ ذی القُربی» (نحل 90)
گام های محبوب خدا:
امام سجاد(ع)می فرماید:«ما مِن خُطوةٍ اَحَبَ اِلی اللهِ عزوجل مِن خُطوتین خُطوةٍ یَسُدُّ بِها المومنُ صفاً فی سبیل اللهِ و خُطوةٍ الی ذی رحمٍ قاطعٍ »(وسایل ج7ص75)
خدا دوقدم برداشتن را خیلی دوست دارد:قدمی که مومن برای صف بستن در جهاد برمی دارد و قدمی که برای آشتی با خویشاوندان برمی دارد.
کسانی هستند که چندین سال فامیل خودرا ندیده اند اما وقتی همین شخص از دنیا رفت همه می روند. این خیلی بد است صله رحم باید درزمان حیات انجام شود.
دلسوزی برای خویشاوندان:
درجنگ بدرتعدادی از بستگان پیامبر(ص)درسپاه دشمن بودند.البته آنها را با زور آورده بودند.پیامبر(ص)فرمودند:اگر در جنگ با بنی هاشم برخورد کردید آنها را نکشیدچون آنها را بازور آورده اند.آنها را اسیر کنید. شخصی بنام«یسیر»می گوید:درمیدان جنگ با عباس عموی پیامبر(ص)برخورد کردم چون دستور پیامبر(ص) بود فقط او را اسیر کردم و دستهای او را محکم بستم چون طناب محکم بود عباس ناله می زد. پیامبر(ص)
این صدا را شنید و فرمودند:صدای چه کسی است ؟گفتند عموی شما عباس . فرمود طناب را شل کنید تا اذیت نشود. خود پیامبر(ص)فرمودند:من آن شب تا صبح نتوانستم بخوابم چون می دانستم عمویم اسیراست.اموالی از او را آزاد کردند(کافی ج8 ص 202)
این داستان نشان دهنده اهمیت صله رحم است.
جایگاه صله کننده:
رسول خدا(ص)فرمودند:«ان فی الجنة درجة لا یبلغها الا امام عادل او ذو رحم وصول او ذی عیال صبور»(کافی ج7ص55)
«بهشت سه درجه دارد که برای سه گروه است:رهبرعادل، کسی که همواره با خویشاوندانش ارتباط برقرار می کند، مرد متأهلی که صبوراست(عیال و اولاد دارد، کارنیست، شرایط اقتصادی بد است اما دینش را از دست ندهد).
اثرقطع رحم:
منظور از صله رحم ،ارتباط با فامیل نسبی و اقوام نزدیک است.گناهی که برای ترک رحم بیان شده،مربوط به ترک صله رحم با بستگان نسبی است.
مردی به رسول خدا(ص)عرض کرد:کدام عمل نزد خدا بدتر و مبغوضتراست؟فرمود: شریک قراردادن برای او. گفت پس از آن چیشت؟فرمود:قطع رحم.گفت پس ازآن چیست؟فرمود: ترک امربه معروف و نهی ازمنکر.
امیرالمومنین (ع)درمسجدکوفه خطبه می خواند. دربین خطبه فرمود:«اعوذ بالله من الذنوب التی تعجل الفناء» خدایا از آن گناهی که عمرراکوتاه می کندبه توپناه می برم.یک نفربرخاست فرمود: چه گناهی عمر را کوتاه می کند؟امام علی(ع)فرمودند:قطع رحم با فامیل(کافی ج 2 ص 347)
حد و مرز صله رحم:
صله رحم حد و مرز دارد.نبایدصله رحم باعث تعصب بشود. بعضی ها روی صله رحم تعصب دارند. اگرخویشاوندی بی دین و بی نماز است ، صله رحم با او به همان سلام کردن و تماس تلفنی اکتفا شود. گاهی رفت و آمد با چنین کسانی در خانواده انسان اثرمنفی می گذارد.
امام کاظم(ع)به جوانی فرمود:«چرا با فلانی قدم می زنی؟گفت: دایی من است. امام فرمود: این کار را نکن او منحرف است(کافی ج2ص374)
چندموردازآثار و فوائدصله رحم:
- طول عمر: صله رحم باعث طول عمرمی شودو قطع رحم مرگ را نزدیک می کند. روایتی است از امام صادق(ع)می فرماید:«ما نعلم شیئا یزید فی العمر الا صلة الرحم».چیزی را سراغ ندارم که مانند صله رحم عمر را فزونی بخشد تا اینکه اجل شخص سرسال دیگر است پس صله رحم می کند و خداوندبه عمرش سی سال می افزاید پس اجل اوسی سال دیگرقرارداده می شودو گاهی هم اجل شخصی سی سال است اوقطع رحم می کند پس سنش به سرسال کم می شود.
- رد شدن از پل صراط و وارد بهشت شدن: روایتی از پیامبر(ص)است که فرمودند:«چشم گیرترین مساله در روز قیامت در پل صراط«امانت»و«صله رحم»است. آن کس که اهل صله رحم و اهل امانت باشد از صراط عبور می کند و وارد بهشت می شودولی کسی که خائن به امانت وقطع رحم باشداز صراط به آتش می غلطد.
- قبول سایراعمال: از امام باقر(ع)نقل است که صله رحم اعمال نیک صاحبش را پاکیزه می کند یعنی نقائص آن را بر طرف می کند و به درجه قبول می رساند.
- مال را زیاد می کند.
- شدائد و مصیبت ها را دفع می کند.
- حساب روز قیامت را آسان می کند، و اجل را تاخیر می اندازد.
یکصد و ده حدیث درباره اهمیت صله رحم بیان شده که در اینجا برخی نکات جالب را عرض می کنم:
- با بستگان خوددیدار کنید هرچنددر حد نوشاندن آبی باشد.
- صله رحم عمر را زیادمی کند و فقر را دور می سازد.
- کمک مالی به فامیل 24 برابر کمک به دیگران پاداش دارد.
- صله رحم کنید گرچه با سلام کردن باشد.
- با صله رحم رزق توسعه می یابد.
- بوی بهشت از دو هزار سال راه درک می شود ولی عاق والدین و قطع کننده رحم آن را نمی یابد.
